హంతకునికి డబ్బు సంచులిచ్చి పంపిన ఓ భారత కథ

 భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం చట్టం ముందు అందరూ సమానమే. అందులో కుల, మత, లింగ, ధనిక, పేద తేడాలు లేవు. అయితే, ఈ నీతిని ఉల్లంఘించేవారూ ఉన్నా, అది వేరే చర్చ.  మరి ‘మహాభారత రాజ్యాంగం’ ప్రకారం కూడా చట్టం ముందు అందరూ సమానమేనా? 

కాదని ‘నాడీజంఘుడు అనే కొంగ-గౌతముడు అనే బ్రాహ్మణు’ని కథ చెబుతుంది. మహాభారతం, శాంతిపర్వం, తృతీయాశ్వాసంలో ఈ కథ ఉంది.

సంగ్రహంగా కథ ఇదీ:  గౌతముడు కులధర్మం వదిలేసి ఒక బోయను పెళ్లి చేసుకున్నాడు. ధనసంపాదన కోసం కొంతమంది వర్తకులతో కలసి దేశాంతరం బయలుదేరాడు. వారు ఒక కీకారణ్యంలోంచి వెడుతుండగా ఒక అడవి ఏనుగు వారి మీదపడింది. ప్రాణభయంతో తలోవైపుకీ చెదిరిపోయారు. గౌతముడు ఒంటరిగా ముందుకు సాగాడు. అలసిపోయి ఒక పెద్ద మర్రి చెట్టు కింద ఆగాడు. ఆ చెట్టు మీద నివసించే నాడీజంఘుడు అతనిని చూసి జాలిపడ్డాడు. ఆతిథ్యమిచ్చి అలసట తీరేలా సేవలు చేశాడు. నీకు కావలసినంత ధనమిస్తాడని చెప్పి తన మిత్రుడైన విరూపాక్షుడనే రాక్షసరాజు దగ్గరకు పంపించాడు. రాక్షసరాజు అతనికి మోయలేనంత ధనమిచ్చి పంపించాడు. తిరిగి మర్రిచెట్టు దగ్గరకు వచ్చిన గౌతముని నాడీజంఘుడు యధాప్రకారం ఆదరించాడు. గౌతమునిలో ఒక దుర్మార్గపు ఆలోచన పుట్టింది. బాగా బలిసి ఉన్న ఈ కొంగ తనకు కడుపునిండా ఆహారమవుతుందనుకున్నాడు. నిద్రపోతున్న కొంగను కట్టెతో  బాది చంపేశాడు. మాంసం వలిచి మూట కట్టుకుని డొక్కను అక్కడే వదిలేసి ప్రయాణమయ్యాడు.

రోజూ తన దగ్గరకు వచ్చే నాడీజంఘుడు ఎంతకూ రాకపోయేసరికి విరూపాక్షుడు కీడు శంకించాడు. ఏం జరిగిందో తెలుసుకురమ్మని భటులను పంపించాడు. కొంగ డొక్కను చూసిన భటులకు జరిగింది అర్థమైంది. గౌతముడే కొంగను చంపి ఉంటాడని గ్రహించిన భటులు అతన్ని వెతికి పట్టుకుని బంధించి విరూపాక్షుని ముందు నిలబెట్టారు. ‘ఈ కృతఘ్నుని చంపి తినెయ్యకుండా నా దగ్గరకు ఎందుకు తీసుకొచ్చా’రని విరూపాక్షుడు అన్నాడు. ‘మాకు మాత్రం నీతి లేదా? ఈ పాపాత్ముని శరీరాన్ని మేమెలా తింటా’మని భటులు అన్నారు. అతన్ని తీసుకెళ్లి  గాయాలు అయ్యేలా ఒక ఎత్తైన ప్రదేశం నుంచి కిందికి తోసేశారు. ఆకలితో నకనకలాడుతూ ఆ సమీపంలోనే తిరుగుతున్న కుక్కలు కూడా అతన్ని సమీపించడానికి ఇష్టపడలేదు.

మిత్రుని మరణానికి దుఃఖించిన విరూపాక్షుడు కొంగ డొక్కను తెప్పించి దహనసంస్కారాలు చేశాడు. అంతలో ఇంద్రుడు అక్కడికి వచ్చాడు. నాడీజంఘుడు నీకే కాదు, బ్రహ్మకు కూడా మిత్రుడే, అతడు తనను చూడడానికి ఈ రోజు రాకపోవడంతో బ్రహ్మ ఆందోళన పడుతున్నాడని చెప్పాడు. నువ్వు నాడీజంఘునికి దహనసంస్కారం చేసి వెళ్ళిన తర్వాత దగ్గరలోనే ఒక ఆవుదూడ తల్లి గోవు దగ్గర పాలు తాగుతుండగా దాని మూతికి అంటిన పాల నురగ గాలికి ఎగిరివెళ్లి చితి మీద పడిందనీ, దాంతో నాడీజంఘుడు బతికాడనీ , ఇప్పుడు నీ దగ్గరకు వస్తున్నాడనీ చెప్పాడు.

నాడీజంఘుడు వచ్చాడు. తనవల్ల బ్రాహ్మణునికి ఇంతటి దుర్దశ కలిగినందుకు నొచ్చుకున్నాడు. అతన్ని విడిచి పెట్టేలా వరమిమ్మని ఇంద్రుని కోరాడు. బ్రహ్మ ఉద్దేశం కూడా అదేనని దివ్యదృష్టితో తెలుసుకున్న ఇంద్రుడు నాడీజంఘుని కోరిక తీర్చాడు. విరూపాక్షుడు భటులను పంపించి గౌతముని డబ్బు మూటలు తెప్పించి అతనికి ఇప్పించాడు. గౌతముడు వాటిని మోసుకుంటూ, మాటి మాటికీ వెనుదిరిగి చూస్తూ తొట్రుపడుతూ వెళ్లిపోయాడు.

కృతఘ్నుని దేహాన్ని కుక్కలు కూడా తాకవని చెప్పడం ఈ కథలోని ప్రధాన ఉద్దేశం.  దాంతోపాటే, పశుపక్షులలో కూడా దయ, క్షమ ఉంటాయనీ;  మిత్రధర్మాన్ని, అతిథి మర్యాదను అవి కూడా పాటిస్తాయనీ చెబుతోంది. రాక్షసులను ‘మనుషుల్ని తినే వారుగా’  చిత్రిస్తూనే వారికీ  నీతి, మిత్రధర్మం ఉంటాయని అంటోంది. అలాగే ఒక వ్యక్తి భ్రష్టుడు, కృతఘ్నుడు, హంతకుడు కావడానికి కులంతో సంబంధంలేదని కూడా చెబుతోంది. అంతవరకు బాగానే ఉంది. కానీ హత్య వంటి తీవ్ర నేరానికి పాల్పడిన గౌతముని శిక్షించకుండా విడిచి పెట్టడం, పైగా డబ్బు మూటలు ఇచ్చి మరీ పంపించడం నేటి మన అవగాహన రీత్యా ఆశ్చర్యకరంగానే ఉంటుంది. ‘చట్టం ముందు అందరూ సమాను’లన్న సహజన్యాయాన్ని ఇది తలకిందులు చేస్తోంది.

అది ఆ కాలపు నీతి అనీ, ఇప్పుడు కుల,మత,లింగ వివక్షకు తావులేని కొత్త నీతిని తెచ్చుకున్నాం కనుక పాత కథలు తవ్వుకోనవసరం లేదనీ ఎవరైనా అనచ్చు. పైపైన చూస్తే ఇది సమంజసంగానే కనిపిస్తుంది. కానీ కాస్త లోతుకు వెడితే అలా అనిపించదు. ఇవి పాతకథలే అయినా ఇలాంటివి  పొందుపరచిన భారత, భాగవత, రామాయణాదులు ఇప్పటికీ ప్రవచన, వ్యాఖ్యాన, కళారూపాలలో  ప్రచారంలోనే ఉన్నాయి. కాకపోతే, నేటి సామాజిక, రాజకీయ వాతావరణంలో ఇబ్బందికరంగా తోచే విషయాలను దాచి, పాక్షికంగా మాత్రమే వాటిని ప్రచారంలో ఉంచడం జరుగుతోంది. మరోవైపు, ఆ రచనల లోని  ఆధిపత్య భావజాలానికి వ్యతిరేకంగా పీడిత వర్గాలు పోరాడుతున్నాయి. ఆ రచనల  విశిష్టతను బోధించే సామాజికవర్గాలకూ, వీరికీ మధ్య అర్థవంతమైన  సంభాషణ జరగడం లేదు.  రెండూ పరస్పర శత్రుశిబిరాలుగా  కొనసాగుతున్నాయి.  పీడితవర్గాలు ఆ రచనలలోని చెడును ఎత్తి చూపుతుంటే, వాటి సమర్థకులు మంచిని మాత్రమే చూడమంటున్నారు. కుల, మత, ప్రాంత, లింగభేదాలకు అతీతంగా అందరినీ ఆలోచింపజేసే నీతి, రాజనీతి, ధర్మం, మానవీయ విలువలకు సంబంధించిన అనేక మంచి విషయాలు ఈ రచనల్లో ఉన్నాయి.  అయినాసరే, తమకు ప్రతికూలమైన విషయాలు వాటిలో ఉన్నప్పుడు పీడిత సామాజికవర్గాలు ఉదారబుద్ధితో కేవలం మంచిని మాత్రమే చూడడం సాధ్యమేనా?

అదీగాక, ఈ రచనలను మన దేశ సాంస్కృతిక, జ్ఞాన వారసత్వంలో భాగంగా గుర్తించినప్పుడు ఈ వారసత్వానికి పాత/కొత్త అన్న హద్దులు ఎలా గీస్తాం? అది మంచిదీ కాదు, సాధ్యమూ  కాదు. వాటిని దేశ వారసత్వంగా గుర్తించినప్పుడు నేటి ప్రజాస్వామిక యుగ లక్షణానికి అనుగుణంగా అన్ని సామాజికవర్గాలూ ఆ వారసత్వంపై హక్కుదారులే అవుతారు. ఇంకాస్త సూటిగా చెప్పాలంటే ఒక దళితుడు, లేదా మరో పీడితవర్గానికి చెందిన వ్యక్తి భారత,భాగవత, రామాయణాదులను సొంత ఆస్తిగా భావించుకునే  అవకాశం ఉండాలి. అంటే, వారికి ప్రతికూలమైన అంశాలను తొలగించి ఆ రచనలను ‘కుల తటస్థం’గా మార్చాలి. మొత్తం సాంస్కృతిక వారసత్వాన్నే  ప్రజాస్వామికీకరించి దానిని ఉమ్మడి వారసత్వంగా మార్చాలి.

అలా అనడం తేలికే కానీ, అందుకు ఏం చేయాలన్నదే అసలు ప్రశ్న.  ప్రతికూల కథలను, ఘట్టాలను తొలగించడం ఒక మార్గమా? అలా అయితే, ఆ రచనలకు, అందులోని భావాలకూ గల చారిత్రకతకు నష్టం కలుగుతుంది. వాటిని అన్నిటినీ ఒకచోట పొందుపరచి అనుబంధంగా ఇస్తూనే వాటిని ఆమోదయోగ్యం కానివిగా ప్రకటించి కుల తటస్థ పాఠాన్ని రూపొందించడం మరో మార్గమా?

మొదట ఉమ్మడి పాఠం అవసరాన్ని అందరూ గుర్తించగలిగితే, అది ఎలా చేయాలన్నది తర్వాతి ప్రశ్న.

                                                              ('సూర్య' దినపత్రికలో ఫిబ్రవరి 10, 2013న ప్రచురితం)